دکتر حسین کاظمی کارگر، عضو هیات علمی دانشگاه زنجان، در گفت‌وگو با خبرنگار انرژی ایسنا، با بیان این مطلب و اشاره به پیشرفت صنعت برق ایران نسبت به کشور‌های همسایه افزود: هم اکنون در سطح دنیا چهار مدل بازار برق وجود دارد که در ایران ساده‌ترین نوع آن اجرا می‌شود که البته آن هم کامل نیست و در مراحل ابتدایی بازار هستیم.
او ادامه داد: تولیدکنندگان قیمت‌های تمام شده برق را به دولت اعلام می‌کنند و طبق آن قیمت فروش برق برای 24 ساعت آینده از سوی دولت مشخص می‌شود و تولیدکنندگان باید بنابر قیمت بینابین برق را بفروشند.
وی تصریح کرد: در بازار برق واقعی تولیدکننده و مصرف‌کننده باید با یکدیگر در تماس باشند و قیمت پایه را همچون بازار بورس خود معین کنند؛ ولی با توجه به ساختار دولتی بازار برق ایران چنین روندی وجود ندارد و تمام نیروگاه‌های نو و فرسوده کار می‌کنند و دولت با پرداخت یارانه‌های متفاوت خریدار برق آنهاست.
کاظمی کارگر با تاکید بر این که باید به سمت خصوصی‌سازی برویم و نیروگاه‌ها را تا حد امکان به بخش خصوصی واگذار کنیم، افزود: علاوه بر این شبکه‌های تولید و انتقال و توزیع را نیز در اختیار این بخش قرار دهیم و در حقیقت دولت باید به عنوان یک عضو ناظر عمل کند.
او یکی دیگر از مشکلات را عدم پیوستگی شبکه برق ایران با کشور‌های مجاور عنوان کرد و گفت: اگر ما 100 درصد به سمت خصوصی‌سازی برویم، به این نتیجه می‌رسیم که نیروگاه‌های فرسوده و افزاینده تلفات باید تعطیل شوند و در مقابل از کشور‌های همجوار در ساعاتی که با کمبود برق مواجه هستیم، آن را جبران کنیم.
این استاد دانشگاه، بازدهی نیروگاه‌های داخلی و وضعیت بهره‌برداری از آنها را نامناسب دانست و خاطرنشان کرد: اکثر کشور‌های همسایه ایران در حال توسعه هستند و این باعث می‌شود که مجموع صادرات و واردات برق ایران به صورت تجارت نباشد و بیشتر به حالت بستر‌سازی و روابط سیاسی ادامه یابد؛ بنابراین اتصال واقعی شبکه برق ایران به همسایگان نیازمند مدت زمان طولانی است که البته با وجود بحث‌های متفاوت در خاورمیانه معلوم نیست که این امر به نتیجه مثبتی برسد.
کاظمی کارگر، یکی از اهداف مهم بازار برق ایران را اتصال به اتحادیه اروپا خواند و یادآور شد: در حال حاضر عربستان از طریق خط انتقالی به مصر قصد وصل شدن به بازار برق اروپا را دارد و ایران نیز از سمت ترکیه در حال انجام این کار است که اگر بتوانیم به این شبکه متصل شویم، امکان افزایش واردات و صادرات وجود دارد؛ اما تحقق این امر نیازمند گسترش خطوط انتقال بین ما و سایر کشور‌هاست.
وی در ادامه با اشاره به نبود یک الگوی مناسب برای پیشبرد صحیح بازار برق در ایران تاکید کرد: باید با نگاه به وضعیت جغرافیایی و سیاسی مناسب‌ترین الگو را برای بازار برق خود انتخاب کنیم؛ نه هر الگویی که در دنیا استفاده می‌شود. متاسفانه این نقشه راهنما در ایران حتی از سوی هیات بازار برق مستقر در شرکت توانیر هنوز ارائه داده نشده است.
او تصریح کرد: با توجه به مشکلاتی که در تولید برق کشور‌های مجاور وجود دارد، لذا ایران این موقعیت را دارد که تولید برق را افزایش دهد و مازاد آن را صادر کند؛ اما مساله اصلی نیروگاه‌هایی است که باید در داخل احداث شود و بنابر پیش‌بینی وزارت نیرو مبنی بر نیاز سالانه به دو هزار و 500 مگاوات برق و ظرفیت جدید، برای تامین همین مقدار نیاز داخلی با معضل ساخت نیروگاه مواجه هستیم که به علت کمبود اعتبارات دولتی باید این کار را به صورت طرح‌های BOO و BOT انجام دهیم.
وی با بیان این که شرکت توانیر تا حدودی توانسته در این زمینه موفق باشد، اظهار کرد: نیروگاه‌های رودشور و اصفهان دو نمونه موفق از این طرح‌ها هستند که البته دولت می‌تواند با تضمین سرمایه و عمل به تعهدات قراردادی، تعداد این نیروگاه‌ها را افزایش دهد.
وی در خصوص نیروگاه اتمی بوشهر اذعان کرد: این پروژه 100 درصد دولتی دارای دو فاز هزار مگاواتی است که تنها 2.5 درصد از انرژی لازم را تامین می‌کند که البته در کنار نیروگاه 1500 مگاواتی بندرعباس می‌تواند باعث تثبیت شبکه برق در آن منطقه شود.
او یادآوری کرد: اگرچه در نیمه دوم سال میزان مصرف برق داخلی کاهش می‌یابد و می‌توانیم صادرات را افزایش دهیم، ولی با توجه به تعمیرات و نگهداری اکثر نیروگاه‌ها در این زمان، بنابراین کشور با کاهش تولید نیز مواجه است.
وی ابراز کرد: در یک الگوی صحیح ابتدا باید نیاز داخلی را برطرف کرد تا بتوان یک بازار برق موفق را به روی کار آورد. همچنین با ارائه آموزش‌های لازم به مجریان این طرح، افزایش صادرات برق به کشور‌های مختلف امکان پذیر است و می‌توان این کار را در مقیاس‌های بزرگ و از جنبه اقتصادی انجام داد.
زمان درج خبر : 15 آبان 1385 / 14:28