زمینه‌های لازم برای راه‌اندازی بورس برق فراهم شده است

با راه‌اندازی بورس برق ما می‌توانیم سهمی‌ از تولید نیروگاه‌ها را به صورت معاملات دوجانبه عرضه کنیم.
به گزارش خبرنگار انرژی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، رضا ریاحی، معاون بازار برق ایران، در تشریح عملکرد بازار برق ایران از ابتدای سال تاکنون و برنامه‌های آتی این بازار گفت: امسال فعالیت‌های زیادی برای توسعه بازار برق انجام و همچنین زمینه‌های لازم برای ایجاد بورس برق فراهم شده است. با راه‌اندازی بورس برق ما می‌توانیم سهمی‌ از تولید نیروگاه‌ها را به صورت تعاملات دوجانبه عرضه کنیم که هم اکنون قرارداد‌های لازم را با مشاوران در این زمینه امضا کرده‌ایم و نرم‌افزار‌های مربوطه نیز در این مورد در حال طراحی و نسخه اول اساسنامه بورس برق نیز تهیه شده است و درصدد دریافت مجوز‌های لازم در این خصوص هستیم.
وی، یکی از فعالیت‌هایی که در بازار‌های برق دنیا انجام می‌شود را بازار خدمات جانبی مانند بازار کنترل فرکانس و بازار توان راکتیو دانست که به ازای خدماتی که تولیدکنندگان در این بازارها ارائه می‌کنند، به آن‌ها پرداخت مالی صورت می‌گیرد؛ یعنی نیروگاهی که در حفظ فرکانس شبکه و کنترل ولتاژ در حد استاندارد کمک می‌کند، مبلغی بابت این نوع خدمات دریافت می‌کند.
او گفت: در صورت راه‌اندازی این بازار‌ها به دلیل به وجود آمدن یک انگیزه اقتصادی در این زمینه برای نیروگاه‌ها، می‌توانیم برق را با کیفیت مناسب‌تری در دسترس مردم قرار دهیم. در زمینه بازار کنترل توان راکتیو مشاور مربوطه انتخاب شده و درصدد تهیه قوانین و مقررات در این راستا هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا بحث راه اندازی بورس برق هم پای بازار برق پیش می‌رود؟ گفت: در حال حاضر به دنبال دریافت مجوز‌های لازم هستیم. در بورس برق سهمی‌ از تولید نیروگاه‌ها که با توجه به محدودیت‌های فنی شبکه مطمئن هستیم تحقق پیدا می‌کند، به بورس عرضه می‌کنیم. بحث شبکه برق از نظر فنی با بحث کالا‌هایی که در بورس‌های کالایی ارائه می‌شوند اندکی متفاوت است و به بیان دیگر میزان انرژی که می‌توانیم از خطوط انتقال عبور دهیم، بسته به شرایط فنی شبکه ممکن است متفاوت باشد؛ بنابراین آن میزان از تولید شبکه که مطمئن هستیم به سقف محدودیت‌های شبکه نخواهد رسید، قابل عرضه در بورس برق خواهد بود که طی قرارداد‌های دوجانبه معامله خواهد شد.
ریاحی درباره حضور بخش غیر دولتی در بازار برق و جایگاه این بخش در این بازار گفت: از زمان راه‌اندازی بازار برق ایران بخش خصوصی حضور جدی‌تری پیدا کرده است و در حال حاضر شرکت پتروشیمی‌ فجر، پتروشیمی‌ مبین و نیروگاه منجیل در بازار برق شرکت می‌کنند و نیروگاه رودشور نیز قرار است در آینده‌ای نزدیک وارد بازار برق شود.
وی در پاسخ به این سوال که بازار برق برای خرید تضمینی برق از شرکت‌ها چگونه عمل می‌کند؟ توضیح داد: یکی از روش‌هایی که برای خرید برق وجود دارد، خرید آن به نرخ تضمینی است که در آیین نامه اجرایی شرایط و تضمین خرید برق موضوع بند (ب) ماده 25 قانون برنامه چهارم نیز به آن اشاره شده است. در این حالت اگر تولیدکننده‌ای مایل باشد برق خود را به شبکه بفروشد، باید برق را به نرخ‌های اشاره شده در آیین‌نامه از او خریداری کنیم. این نرخ‌ها برای ساعات کم باری 50 ریال به ازای هر کیلووات ساعت، برای ساعات متوسط بار 110 ریال به ازای هر کیلووات ساعت و در حالت پیک بار نیز تابع دو نرخ است؛ به طوری که در صورتی که تولیدکننده‌ تعهد کند که تمام ساعات پیک بار را تولید خواهد کرد 280 ریال به ازای هر کیلووات ساعت و در غیر این صورت 150 ریال به ازای هر کیلووات ساعت است.
وی گفت: بعضی از تولیدکنندگان هدف اصلی‌شان تولید در شبکه برق نیست؛ بنابراین تعهدی برای تولید برق به میزان معین در هر یک از ساعات شبانه روز ندارند. این گونه شرکت‌ها تنها می‌خواهند در ساعاتی که برق مازاد دارند برق‌شان را عرضه کنند و چون مازاد برق آن‌ها قابل پیش‌بینی نیست، نمی‌توانند در بازار برق رقابتی حضور پیدا کنند و با توجه به میزان انرژی تولیدی‌شان در شبکه و در طول ماه برق تولیدی خود را به نرخ تضمینی به شرکت مدیریت شبکه خواهند فروخت.
ریاحی، همچنین درخصوص نرخ خرید برق در بازار برای هر کیلووات ساعت برق گفت: متوسط قیمت تولید برق نیروگاه‌های حرارتی 132 ریال به ازای هر کیلووات ساعت در بازار برق است که به این مبلغ باید هزینه انتقال و توزیع برق نیز افزوده شود تا قیمت واقعی برق که به دست مصرف‌کننده می‌رسد، به دست آید. البته مصرف‌کنندگان در حال حاضر قیمت واقعی برق را پرداخت نمی‌کنند و مابه التفاوت مبلغی که مصرف‌کنندگان پرداخت می‌کنند با قیمت واقعی برق به صورت یارانه توسط دولت تامین می‌شود.
او درباره احتمال تغییر نرخ برق در بازار برق در آینده گفت: نرخی که در بازار برق تعریف می‌شود از سوی هیات تنظیم بازار برق ایران مشخص و به سازمان برنامه و بودجه پیشنهاد داده می‌شود که پس از تصویب این نرخ در بازار قابل اعمال است. در مورد تغییر نرخ برق در بازار برق هم اکنون پیشنهاداتی به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی ارائه شده که پس از دریافت نظرات آن‌ها و در صورت تصویب مقادیر جدید مبنای عمل در بازار برق خواهد بود.