صرفه جویی در مصرف انرژی و تغییر عادت نادرست مصرف بی رویه٬ به تدریج جای خود را در میان اقشار مختلف باز می کند. آندره گونتر در مقاله ای با عنوان چگونه برای بنزین پول کمتری بپردازیم ۲۹ توصیه برای تغییر در عادات رانندگی به منظور مصرف کمتر سوخت ارائه کرده است. جادی در وبلاگ خود٬ بخش هایی از این مقاله را ترجمه کرده است و چنین می نویسد:
در مقاله اصلی ۲۹ توصیه است ولی بعضی هاش زیادی آمریکایی هستند: مثلا اینکه صبر کنید قیمت سوخت بیاد پایین و اون وقت بنزین بزنید یا اینکه ماشین گازوئیلی استفاده کنید و … شماره اونها رو جا انداخته ام تا بدونید و اگر علاقمند شدید، به اصل مقاله رجوع کنید.
۱. معقول ترمز کنید - از فیزیک می دونیم که نیرو برابر است با شتاب ضربدر جرم. این شتاب است که باعث می شه ماشین مجبور بشه بنزین بیشتری بسوزونه. سعی کنید با سرعتی بروید که نیاز به ترمز دائمی و شتاب گرفتن دوباره نداشته باشید. سرعت ثابت دوست سوخت شما است.
۲. دوگانه سوز - شکی نیست. البته تا وقتی در تمام کشور ایستگاه گاز درست نشه و باک گاز وارد نکنند یا نسازند، غیر کاربردی است (:
۳. کولرها خاموش - مشخصا اگر هوا خیلی گرم بود قرار نیست به خاطر بنزین خودتان را به کشتن بدهید ولی خوب است بدانید که کولر مقدار زیادی سوخت مصرف می کند. بهتر است ماشین را در سایه پارک کنید تا در شروع رانندگی بدون کولر هم زندگی تان بگذرد. اگر هم کولر را روشن کردید، کافی است AC را مثلا پنج دقیقه قبل از رسیدن به مقصد خاموش کنید تا بیخودی کار نکند.
۴. دنده - دنده دستی بهتر از دنده اتوماتیک است. برای بهینه کردن مصرف سوخت، در دور موتور کم، دنده را بالا ببرید. صبر نکنید «دور موتور پر کند» تا به دنده بالاتر بروید؛ بهینه بودن مصرف سوخت، معکوس مسابقات اتوموبیلرانی است (: البته وقتی می گوییم RPM پایین یعنی یک حد معقول. نه اینکه در سرعت ۳۰ کیلومتر به دنده سه بروید و مجبور باشید تخته گاز بگیرید تا ماشین خاموش نشود (:
۸. وزن ماشین را کم کنید - کتاب اضافه در صندوق دارید؟ به نظرتان رسیده خوب است یک بیست لیتری پر از آب همیشه در ماشین باشد؟ فراموش که نکرده اید ؟ نیرو برابر است با جرم ضربدر شتاب. جرم را کم کنید تا توان کمتری مصرف کنید. البته جو نگریدتان! لاستیک زاپاس را بگذارید در صندوق بماند.
۹. ماشین را خاموش کنید - روشن کردن ماشین بنزین زیادی نمی برد ولی روشن ماندن آن بنزین کمی را دائما مصرف می کند. در ماشین های معمول اگر قرار است بیشتر از یک دقیقه ماشین را در جا نگه دارید، از نظر بنزین به صرفه است که ماشین را خاموش کنید.
۱۰. آرام رانندگی کنید - بعله ! دوست داشتنی نیست ولی به صرفه است. سرعت بالا باعث می شود مجبور شوید بیشتر ترمز کنید و این انرژی را به هدر می دهد و از آن بدتر اکثر ماشین ها در بالاترین سرعت های ممکن شان بدترین راندمان را دارند. اگر با پراید دارید بیشتر از ۱۴۰ تا می روید، عملا دارید بنزین را در موتور آتش می زنید (:
۱۲. پنجره ها بسته - چه باور بکنید چه نکنید، باز کردن پنجره ها بخصوص در سرعت های بالا، باعث تلاطم در ماشین و حرکت غیر روان می شود. دقیقا مشخص نیست که در سرعت های بالا روشن بودن کولر بدتر است یا بازبودن پنجره ها ولی پیشنهاد می کنم در سرعت های خیلی بالا، کولر را به پنجره ترجیح بدهید. در عین حال فراموش نکنید که می توانید فن ماشین را روشن کنید تا هوای بیرون را در داخل ماشین بچرخاند بدون اینکه AC کولر به کار افتاده باشد.
۱۵. مسیرهای بهتری را انتخاب کنید - مسیر بهتر الزاما کوتاه تر نیست. ترافیک برای بنزین بد است. سعی کنید از مسیرهای روان حرکت کنید که چراغ و ترافیک کمتری داشته باشد. به عبارت دیگر بهتر است اصولا در تهران رانندگی نکنید (:
۱۶. چرخ ها را باد کنید - وقتی چرخ ها باد بیشتری داشته باشند، اصطکاک کمتری با جاده ایجاد می کنند. اینکار باعث کاهش مصرف سوخت می شود. البته فراموش نکنید که قرار نیست ماشین را روی چهار تا بادکنک راه ببرید! شاید بهتر بود می نوشتم: باد چرخ ها را درست تنظیم کنید.
۱۷. اگر لازم نیست از یخ شکن استفاده نکنید - به دلیل اصطکاک بیشتر. یخ شکن، بنزین را می خورد.
۱۸. ماشین کوچکتر، کم مصرف تر است - منطقا دیگر جریان جرم و شتاب و نیرو را همیشه به یاد دارید. ماشین کوچکتر یعنی جرم کمتر و به شکل مستقیم یعنی مصرف کمتر.
۱۹. تلاطم باد دور ماشین را کم کنید - لازم نیست حتما باربند یا اسکی بند داشته باشید. اینها را که باز کنید، مصرف سوخت هم کمتر می شود.
۲۱. از روغن موتور مناسب استفاده کنید - اگر درجه روغن موتور با ماشین شما هماهنگ نباشد، اصطکاک درونی موتور بالا می رود. از روغن مناسب استفاده کنید.
۲۲. موتور را تنظیم کنید - تنظیم موتور ارزان است. البته اگر مثل آخرین بار من، پیش یک مکانیک دزد نروید (: فکر می کنم یک آدم حسابی با حدود دو سه هزار تومان موتور شما را تنظیم کند. البته مطمئن نیستم.
۲۳. فیلتر هوا را عوض کنید - اگر فیلتر هوا کثیف باشد، نسبت اختلاط اکسیژن و بنزین به هم می خورد و این یعنی بد کار کردن موتور.
۲۴. چراغ ها را خاموش کنید - ما که نه ولی اروپایی ها گاهی در روز هم با چراغ روشن حرکت می کنند. مصرف برق اضافه یعنی اینکه موتور باید برق بیشتری تولید کند و برای اینکار چاره ای ندارد به جز سوزاندن بنزین بیشتر.
۲۵. تک سرنشین نباشید - اگر همسایه هم نزدیک محل کار شما کار می کند، یک روز در میان با هم بروید (:
۲۶. سفرها را یکی کنید - میوه را در برگشتن از سر کار بخرید نه بعد از برگشتن از سر کار. البته اگر هر دو را با ماشین انجام می دهید.
کل منابع عمومی دولت طبق بودجه سال 86 حدود 74 میلیارد دلار است. بنزین اگر به روال گذشته تهیه و توزیع شود، یک دهم این منابع را می بلعد. چرا دولت باید برای عدم صرفه جویی در مصرف انرژی٬ به شهرنشینان جایزه بدهد و سوخت را با قیمت یارانه ای در اختیارشان بگذارد؟ جرا باید ۵۲ سنت بابت هر لیتر بنزین وارداتی ارز از کشور خارج شود و 1500 ریال هم برای حمل و نقل آن به نقاط مختلف کشور هزینه شود٬ و آنگاه به صورت فعلی در باک ماشین من و شما ریخته شود؟
اگر ما هم مثل مردم دیگر کشورها قرار بود هزینه ها را از جیب خودمان پرداخت کنیم٬ و در عین حال قصد داشتیم بنزین را همچنان با قیمت های فعلی تهیه کنیم٬ آنگاه می شد دولت از حقوق هریک از کارمندان خود٬ ماهانه ۱۸۰ هزار تومان کسر کند تا هزینه بنزین کشور تامین شود! یا مجلس به عنوان نماینده ملت می توانست از هر خانواده ایرانی (متوسط 4 نفر) ، ماهانه 33250 تومان برای تهیه رقم بنزین دریافت کند!
طبعاْ هیچکس به چنین اقداماتی رضایت نمی دهد و آن را غیر منطقی می داند. اما مگر وقتی درآمد کشور صرف تامین بنزین رایگان می شود٬ به همین معنی نیست؟ مگر دولت و مجلس برای این مخارج از بودجه کشور که به همه مردم تعلق دارد هزینه نمی کنند؟ پس چگونه است که برخی٬ در استدلال خود به بهانه کمبود درآمد مردم و با عنوان کردن درآمد ریالی و هزینه دلاری٬ خواستار ادامه پرداخت یارانه انرژی می شوند؟
به نوشته روزنامه آمریکایی "بوستون گلوب"٬ ایران هم‌اکنون معادل یک چهارم کل درآمد خود را صرفا بابت یارانه انرژی و بویژه بنزین می‌پردازد. تحلیلگران معتقدند با توجه به رشد سالانه ده درصدی مصرف بنزین٬ ۱۲ سال دیگر کشور ما یا صادرات نفت نخواهد داشت و همه نفت استخراج شده را در کشور مصرف خواهند کرد و یا تمام درآمد نفت را باید خرج واردات بنزین کند.
جالب است که همه می پذیریم وضعیت فعلی با قاچاق مواد سوختی به ویژه بنزین همراه است٬ اما گاه به دلیل نارضایتی در موارد برحق٬ با کاهش یارانه سوخت و مصرف بی رویه انرژی هم مخالفت می کنیم! حتی برخی از نمایندگان محترم٬ برای آن که در انتخابات آتی آرای خود را از دست ندهند٬ این خواست غیرمنطقی را افشا نمی کنند و با آن مقابله نمی نمایند.
چه با تصمیمات و عملکرد دولت و مجلس موافق باشیم و چه مخالف٬ باید به صراحت بگوییم که ادامه مصرف بی رویه انرژی ارزان٬ خیانت به مردم محروم٬ روستائیان٬ حاشیه نشینان و نسلهای آینده است.
در حاشیه٬ آمار متفاوتی که سه تن از نمایندگان محترم مجلس در مورد میزان واردات بنزین ذکر کرده اند٬ بیان می شود:
محمد رضا باهنر : در سال گذشته پنج میلیارد دلار بنزین وارد شده ... در صورتی که بنزین سهمیه بندی نمی‌شد، امسال می‌بایست هفت میلیارد دلار بنزین وارد ... شود.
محمد رضا آشتیانی: این که سالی شش میلیارد تومان بنزین وارد کنیم، ضربات زیادی را به اقتصاد کشور وارد می‌سازد.
غلامرضا مصباحی مقدم: آیا شایسته‌است ۷/۵میلیارد دلار بنزین وارد کنیم... ؟
مسلماً در نقل ارقام اشتباهی صورت گرفته است زیرا تفاوت ۶ میلیارد تومان با ۵/۷ میلیارد دلار بسیار زیاد است. اما به هرحال لازم است ارقام دقیق تولید و واردات بنزین با میزان مصرف کنترل شود تا دست اسرافکاران٬ سودجویان و قاچاقچیان از منابعی که به همگان تعلق دارد کوتاه شود. ادامه وضعیت فعلی قبل از همه به سود قاچاقچیانی است که گاه گفته می شود "از بهای بازار برای صادرات بنزین به کشورهای همسایه سوء استفاده کرده و سالانه یک میلیارد دلار سوبسید غیرقانونی از دولت گرفته اند" ٬ و گاه از این هم وحشتناکتر٬ افشا می شود که "برخی نه تنها در مرز بلکه از داخل شهرها ، بنزین را به صورت غیرقانونی تجارت می‌کردند"!
معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی گفت: کنتورهای چند تعرفه از شروع سال آینده برای تمام مشترکان جدید نصب و کنتورهای مشترکان قبلی هم تعویض خواهد شد.
دکتر"محمد احمدیان" روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، تصریح کرد: هم اکنون حدود ۲۰میلیون مشترک برق در کشور وجود دارد و سالانه حدود ۸۰۰هزار مشترک جدید هم به آن اضافه می‌شود.
وی افزود: طبعا نصب همزمان کنتورهای چند تعرفه برای تمام ۲۰میلیون مشترک به‌صورت یکجا عملی نیست و در برنامه‌ای چندساله در نظر داریم که علاوه بر نصب کنتورهای چند تعرفه برای تمام مشترکان جدید، برای مشترکان قدیمی نیز با اولویت مشترکان پرمصرف تر کنتورهای چند تعرفه نصب کنیم.
احمدیان درباره مجموعه اقدامها و برنامه‌های دولت برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در سال ،۸۶گفت: دولت مجموعه‌ای از اقدامهای موثر در بهینه‌سازی مصرف برق را در لایحه بودجه سال آینده مطرح کرده که امیدواریم این مجموعه در مجلس شورای اسلامی هم به تصویب برسد.
وی، استفاده از کنتورهای چند تعرفه و انتقال زمان مصرف از ساعتهای اوج مصرف به ساعات عادی و درنظر گرفتن جرایمی برای مشترکانی که بیشتر از الگو مصرف می‌کنند را از جمله این پیشنهادات برشمرد.
وی افزود: محدود کردن تعرفه‌های فوق‌العاده مخفف به مشترکانی که اصول بهینه‌سازی مصرف را رعایت می‌کنند و حذف سایر مشترکان از حمایتهای خیلی بالا در صورتی که بهینه‌سازی را رعایت نکرده باشند از دیگر پیشنهادات دولت در لایحه بودجه سال ۸۶است.
احمدیان با اشاره به تعرفه ۱۵ریال به ازای هر کیلووات ساعت برای مشترکان کشاورزی این رقم را بسیار ناچیز توصیف کرد و افرود:این نرخ پایین حتی انگیزه خاموش کردن موتور پمپها را در مواقعی که مورد نیاز نیست از بین برده و به سفره‌های آب زیرزمینی نیز به شدت صدمه وارد کرده است.
به گفته وی اگر این تعرفه نازل تنها به مشترکان کشاورزی که از روشهای نوین آبیاری استفاده می‌کنند، محدود شود هم به مصرف بهینه آب کمک می‌کند و هم باعث جلوگیری از اسراف در مصرف برق خواهد شد.
احمدیان درباره عوامل تاثیرگذار بر مصرف انرژی الکتریکی، گفت: وزارت نیرو اعتقاد دارد که قیمتهای به شدت یارانه‌ای برق عاملی است که به شدت سبب عدم مصرف بهینه برق در کشور شود که اگر به آن توجه نشود تمام اموری که برای بهینه‌سازی مصرف انرژی صورت می‌گیرد، بی‌اثر خواهد بود.
وی تاکید کرد: اگر بخواهیم گامی در جهت بهبود استفاده از انرژی الکتریکی برداریم باید به صورت همه جانبه به این موضوع بپردازیم و از عواملی که تاثیرگذاری بالاتری دارند شروع کنیم و تنها متمرکز شدن روی یک عامل ما را به این هدف نمی‌رساند.
معاون وزیر نیرو در امور برق وانرژی در ادامه با اشاره به اینکه امسال پنج هزار مگاوات به ظرفیت برق کشور اضافه می‌شود، افزود: تاکنون چهار هزار و ۳۰۰مگاوات برق به مدار وارد شده که این رقم تا پایان سال به پنج هزار مگاوات می‌رسد.
به گفته وی حدود ۳هزار و ۸۰۰مگاوات از این انرژی حرارتی و مابقی آن ظرفیتهای برق - آبی را شامل می‌شود.