کورش عزیزیها:
پژوهشگر: حمیدرضا ایمانی جاجرمی – عضو هیأت علمی مجتمع عالی آموزشی و پژوهشی خراسان
زمان سنجی قطع و وصل کلیدهای قدرت یکی از نکات و مسایل مهم در زمینه کار با این گونه وسایل است. در این پروژه با استفاده از میکرو کنترلرهای سری AVR با دقت 100 میکرو ثانیه کار زمان سنجی انجام گرفته و سپس نتایج بر روی نمایشگر LCD نمایش داده می‌شود.
ویژگیهای طرح:
از ویژگیهای این دستگاه ارزان بودن در مقایسه با سیستم‌های مشابه خارجی ، سادگی کار و دقت مناسب آن است.
این طرح در سال 1385 به پایان رسیده و در حال حاضر آماده تولید انبوه می باشد.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر با آدرس الکترونیکی دفتر پژوهش موسسه تماس حاصل فرمایید.
پروفسور فرهاد رشیدی حائری، رییس گروه تحقیقات «سازگاری الکترومغناطیس» دانشگاه پلی تکنیک لوزان سوییس موفق به دریافت مدال علمی «بلوندل» انجمن مهدسی برق، الکترونیک و فن آوری اطلاعات و ارتباطات فرانسه شد.
به گزارش خبرنگار علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، پروفسور رشیدی به دلیل تحقیقات گسترده در زمینه بررسی اثرات الکترومغناطیسی رعد و برق و ارائه مدل‌ها و نرم افزارهایی برای تحلیل این اثرات که در کاهش اثرات مخرب ناشی از صاعقه بر سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی، خصوصا تجهیزات خطوط انتقال برق موثر بوده است به دریافت این جایزه معتبر علمی نایل شد.
مدال «بلوندل» از جوایز علمی معتبر در حوزه برق و الکترونیک است که از جمله برندگان آن پرفسور روکارد برنده نوبل فیزیک 1970 بوده است.
پرفسور رشیدی حائری در سال 2005 نیز به پاس موفقیت‌های خود در این حوزه موفق به دریافت جایزه انجمن دستاوردهای تکنیکی IEEE شده بود.
وی که فرزند استاد داود رشیدی حائری هنرمند نام‌آور سینما و تئاتر کشور است، در سال 1341 در ژنو به دنیا آمد. با بازگشت خانواده، تحصیلات خود را تا با پایان مقطع متوسطه در ایران سپری کرده و سپس به سوییس مهاجرت کرد و دیپلم مهندسی و تحصیلات دکتری و فوق دکتری خود را در پلی تکنیک لوزان پشت سر گذاشت و البته در این دوره مدت یک سال نیز برای آزمایش اثرات الکترومغناطیسی صاعقه در دانشگاه فلوریدا آمریکا و مرکز تحقیقاتی ناسا فعالیت داشت و سپس مدت یک سال به دانشگاه تورنتو کانادا رفت.
وی مجددا به سوییس بازگشته و پس از یک سال کار در یک شرکت مهندسی در زمینه سازگاری الکترومغناطیسی از اواخر 1999 به عنوان رییس گروه تحقیقات الکترومغناطیسی دانشگاه «پلی تکنیک لوزان» (موسسه فدرال تکنولوژی سوییس) فعالیت دارد.
دکتر فرهاد رشیدی حائری در گفتوگو با خبرنگار علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) درباره فعالیت‌های تحقیقاتی خود گفت: کار تحقیقاتی گروه ما در زمینه اختلالات الکترومغناطیسی ایجاد شده در سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی است و کار تحقیقاتی اصلی که شخص من تقریبا حدود 20 سال است بر روی آن کار می‌کنم بررسی اثرات الکترومغناطیسی صاعقه است.
صاعقه یک پدیده طبیعی است که همیشه در کره زمین و حتی در برخی دیگر از سیارات منظومه شمسی وجود داشته و در هر ثانیه به طور متوسط 100 صاعقه در کره زمین ایجاد می‌شود که انواع مختلف با اثرات متفاوتی دارد.
وی با اشاره به این که ماهیت الکتریکی صاعقه اواسط قرن هجدهم با آزمایش معروف بادبادک بنجامین فرانکلین اثبات شده و از آن زمان تاکنون تحقیقات بسیار زیادی در زمینه صاعقه انجام شده است، اظهار داشت: با وجود پیشرفت‌های زیادی که در زمینه شناخت فیزیکی صاعقه، شرایط پیدایش و اثرات آن صورت گرفته هنوز هم سوالات بی جواب بسیاری باقی مانده که محققان در پی پاسخ دادن به آنها هستند.
صاعقه صرف نظر از تلفات جانی که دارد و به طور نمونه تنها در آمریکا به طور متوسط سالانه 100 نفر در اثر آن جان خود را از دست داده و حدود 300 نفر زخمی می‌شوند، اثرات شیمیایی، فیزیکی محیطی و الکترومغناطیسی هم دارد که خصوصا اثرات الکترومغناطیسی آن با توجه به افزایش فزاینده دستگاه‌های الکتریکی و الکترونیکی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.
پروفسور رشیدی خاطر نشان کرد: صاعقه را می‌توان یک آنتن بسیار بزرگ به طول چندین کیلومتر در نظر گرفت که جریان الکتریکی بسیار عظیمی از داخل آن رشد شده و میدان مغناطیسی فوق العاده زیادی در اطراف آن ایجاد می‌شود و اختلالاتی به طول چندین و حتی چند صد کیلومتر را در سیستم‌های الکتریکی مثل شبکه‌های برق رسانی و سیستم‌های الکترونیکی و مخابراتی ایجاد می‌کند.
در سالهای اخیر شاهد چندین مورد خاموشی در اروپا و آمریکا بودیم که بسیاری از آنها ناشی از اثرات غیر مستقیم رعد و برق و صاعقه بودند.
استاد دانشگاه پلی تکنیک لوزان تصریح کرد: تحقیقات ما در این حوزه بیشتر در زمینه مدل سازی کانال صاعقه و ارائه مدل‌هایی برای محاسبه میدان الکترومغناطیسی ناشی از صاعقه و همچنین تهیه نرم‌افزارهایی برای محاسبه اثرات صاعقه روی شبکه‌های الکتریکی و مخابراتی بوده که با بهره گیری از آنها می‌توان سیستم‌های محافظتی را برای این شبکه‌ها طراحی کرد.
پروفسور رشیدی با اشاره به این که محور عمده این تحقیقات بررسی اثرات غیر مستقیم صاعقه بوده است اظهار داشت: تا حدود 15، 20 سال پیش بیشتر اثرات مستقیم رعد و برق بر شبکه‌های الکتریکی مورد توجه قرار می‌گرفت. یعنی موقعی که یک خط انتقال برق مستقیما مورد اصابت صاعقه قرار می‌گیرد و مساله مهم حفاظت این شبکه‌ها بود ولی باید توجه داشت با این که شانس برخورد مستقیم صاعقه به خطوط انتقال انرژی وجود دارد ولی خیلی کمتر از احتمال برخورد صاعقه در اطراف خطوط است و چون امروزه سیستم‌های الکترونیکی بسیار حساسی در تمام سطوح از جمله شبکه‌های الکتریکی استفاده می‌شود که این سیستم‌ها با سطوح بسیار پایین تر انرژی نیز دچار اختلال می‌شوند در سالهای اخیر اثرات غیر مستقیم رعد و برق اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
وی در گفتوگو با ایسنا تصریح کرد: کانال‌های صاعقه‌ای که در چند صد متری یا چند کیلومتری یک خط انرژی به زمین اصابت می‌کنند امواج الکترومغناطیسی ایجاد می‌کنند که می‌توانند ولتاژ‌ها وجریان‌های شدیدی را روی سیستم‌ها القا کرده و اختلالاتی را در آنها ایجاد کرده و حتی باعث تخریب برخی سیستم‌ها شوند.
پرفسور رشیدی خاطر نشان کرد: تحقیقات گروه ما با همکاری گروه‌های مختلف خارجی در اروپا، آمریکا و کانادا و از چند سال پیش با گروه تحقیقاتی دانشکده برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر در حال انجام است که گروه بسیار فعالی بوده و کارهای خیلی جالبی کرده‌اند.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا درباره امکان استفاده از انرژی صاعقه که گاه و بی گاه بحث‌هایی در این زمینه مطرح می‌شود نیز گفت: صاعقه انرژی فوق العاده زیادی دارد ولی متاسفانه قسمت اعظم این انرژی به صورت گرما و امواج الکترومغناطیسی از بین می‌رود و انرژی الکتریکی که می‌توان در پایه کانال صاعقه گرفت بسیار کم است بنابراین صاعقه بر خلاف نظر برخی محققان که این ایده را دارند منبع انرژی خیلی جالبی نیست و در حقیقت بیشتر یک منبع اختلالات الکترومغناطیسی است چون منبع یک جریان بسیار زیاد در مدت زمانی بسیار کوتاه است که می‌تواند قسمت زیادی از فضای پیرامون خود را در بر گرفته و اثرات الکترومغناطیسی داشته باشد.
وی درباره جایزه بلوندل نیز گفت: مدال بلوندل هر ساله از طرف انجمن مهندسی برق و الکترونیک و فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات فرانسه به یک محقق اعطا می‌شود و دلیل دریافت این مدال هم مجموعه کارهایی بوده که در زمینه شبیه سازی کانال صاعقه و ارائه مدل‌هایی برای محاسبه میدان الکترومغناطیسی ناشی از صاعقه و اثرات این امواج روی سیستم‌های الکترونیکی انجام داده‌ایم.
پرفسور رشیدی تصریح کرد: نرم افزارهای طراحی شده با همکاری دانشگاه بلونیای ایتالیا در حال حاضر در شرکت‌های برق فرانسه و ایتالیا در طراحی سیستم‌های حفاظتی شبکه هایشان مورد استفاده قرار گرفته است.
گفتوگو: علی شمس
محققان نمونه اولیه از یک کلید الکترونیکی در مقیاس نانو طراحی کرده‌اند که با سرعت نور عمل می‌کند.
به گزارش سرویس فن‌آوری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دانشمندان موسسه ملی استانداردها و فن‌آوری در آمریکا این کلید الکترونیکی را از لایه‌های خودمونتاژ مولکول‌های آلی بر روی سیم‌های نقره‌یی طراحی کرده‌اند.
کاربردهای احتمالی از این کلید شامل طراحی یک فن‌آوری جایگزین برای ذخیره داده‌های مغناطیسی و یا برای طراحی ابزار حافظه‌ای مدارهای پیوسته هستند.
دانشمندان خاطر نشان کردند که نقره به دلیل خاصیت رسانایی بالایی که دارد می‌تواند یک انتخاب طبیعی برای ارتباطات الکتریکی در مقیاس‌های نانو یا میکرو باشد اما یک ایراد شناخته شده دارد و آن ایراد این است که در یک میدان الکتریکی یون‌های نقره آماده شکل دادن ریش‌های نقره‌ای هستند.
این ریش‌ها درختی شبیه به شاخه‌های در حال رشد از بلور‌هایی هستند که می‌توانند باعث نقص در ابزار میکروالکترونیکی شوند از این رو محققان در آزمایشی توانستند از این شاخ‌های برای ساخت یک کلید دوتایی نانویی استفاده کنند و کاربردهایی برای این کلید در نظر بگیرند.