نظام جامع آموزش کارکنان وزارت‌نیرو

همچنانکه دیدیم ٬ در مقدمه تقویم آموزشهای کوتاه مدت تخصصی موسسه آموزش عالی علمی - کاربردی صنعت آب و برق برای سال ۱۳۸۶ گفته شده بود که سه سال بعد از ابلاغ نظام جامع آموزش کارکنان وزارت‌نیرو ٬ هنوز دوره های شغلی - اختصاصی اجرا نشده است. این امید و انتظار مطرح شده است تا در سال ۸۶ ٬ تنها به دوره های توجیهی و عمومی اکتفا نشود و به دوره های تخصصی٬ که تدوین آنها سخت تر اما تاثیر آنها بیشتر است٬ در مجموعه آموزشهای وزارت نیرو اهمیت بیشتری داده شود.

اما این نظام جامع که در پایان سال ۸۲ و در زمان وزارت جناب آقای مهندس بیطرف ابلاغ شده بود٬ مزایای بسیاری دارد که برخی از آنها به شرح زیر است:

۱- ارتقاء دانش و مهارت فرد

۲- دریافت یک ماه حقوق و مزایا به عنوان پاداش

۳- تسریع در ارتقاء رتبه و افزایش حقوق

۴- اخذ گواهینامه های معادل با مقاطع تحصیلی

مستندات مربوطه در تقویم آموزشهای کوتاه مدت تخصصی موسسه آموزش عالی علمی - کاربردی صنعت آب و برق برای سال ۱۳۸۶ ٬ به شرح زیر منتشر شده است:

نظام جامع آموزش کارکنان وزارت‌نیرو

(موضوع بخشنامه شماره 100/50/4622 مورخه 27/12/82)

مقدمه:

       باستناد ماده 1 قانون تأسیس وزارت‌نیرو و در اجرای ماده 150 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و ماده 8 آیین‌نامه اجرایی آن و در راستای برنامه‌های وزارت‌نیرو در گسترش آموزش در صنعت آب، برق و فاضلاب و ایجاد سازوکارهای انگیزشی برای ترغیب کارکنان جهت شرکت در دوره‌های مربوطه، بدینوسیله نظام جدید آموزش دوره‌های شغلی اختصاصی ابلاغ می‌گردد.

1- اهداف:

الف) ارتقاء سطح معلومات و مهارتهای شغلی کارکنان و متناسب ساختن اطلاعات و توانائیهای آنان با وظایف پست مورد تصدی منطبق با پیشرفتهای دانش و فن‌آوری در زمینه مربوطه.

ب)   آماده ساختن کارکنان برای پذیرش مسئولیتهای جدید.

ج)    بهره‌مندی مطلوب از منابع انسانی موجود جهت ارائه خدمات مناسبتر و اصلاح ساختار نیروی انسانی.

2- محدوده اجرا:

       نظام جدید آموزش دوره‌های شغلی اختصاصی در کلیه شرکتهای مادر تخصصی و شرکتهای زیر مجموعه آنها، دانشکده صنعت آب و برق، پژوهشگاه‌ نیرو، مؤسسه آموزش عالی علمی - کاربردی صنعت آب و برق، مؤسسه تحقیقات آب و آموزشکده فنی صنعت آب و برق خوزستان قابل اجرا خواهد بود.

3- مسئولیت اجرا:

       مسئولیت اجرای این نظام در شرکتهای مادرتخصصی و زیر مجموعه بر عهده مدیر عامل، در مراکز آموزشی و پژوهشی وزارت‌نیرو بعهده رئیس مرکز و در حوزه ستادی وزارت‌نیرو به عهده معاونت حقوقی، امور مجلس و پشتیبانی می‌باشد. مسئولیت صدور مجوز برگزاری دوره‌ها، ارزیابی و نظارت بر کل آموزشها و حسن اجرای آن به عهده دفتر آموزش و مسئولیت نظارت بر کلیه امور مربوط به نظام پرداخت حقوق و مزایای کارکنان به عهده دفتر نیروی انسانی و نظام پرداخت معاونت تحقیقات و منابع انسانی می‌باشد.

4- اصول و ساختار:

1-4-    تعاریف:

1-11-4-    آموزش دوره‌های شغلی اختصاصی به آموزشهایی اطلاق می‌گردد که توانمندیهای مورد نیاز مشاغل را در شاغلین ایجاد می‌کند.

2-11-4-   مراکز مجری شامل مراکز و مؤسسات آموزشی و پژوهشی دارای مجوز اجرا از دفتر آموزش معاونت تحقیقات و منابع انسانی وزارت‌نیرو می‌باشد.

2-4-    زمان برگزاری دوره:

       زمان برگزاری دوره‌ها از بدو استخدام و در طول خدمت مستخدم با رعایت تقدم شرایط احراز شغل می‌باشد. 

3-4-    نوع دوره:

انواع دوره‌های شغلی اختصاصی، مشمول نظام جدید آموزش عبارتند از:

1-11-4-    دوره‌های پیش‌بینی شده در شرایط احراز مشاغل.

2-11-4-    دوره‌های پیش‌بینی شده براساس نتایج ارزشیابی کارکنان.

3-11-4-    دوره‌های طرح‌های رشد و ارتقاء.

4-11-4-    دوره‌های اختصاصی.

5-11-4-    دوره‌های غیر رسمی.

4-4-    شیوه ارائه و نحوه برگزاری دوره:

       دوره‌های شغلی اختصاصی، مشمول نظام جدید آموزش حسب نوع درس به صورت نظری یا عملی یا نظری - عملی اجرا می‌شود و نحوه برگزاری آن نیز به دو صورت حضوری در مراکز مجری و غیرحضوری زیر نظر این مراکز خواهد بود.

5-4-    مدت و محتوای دوره:

       مدت دوره‌های شغلی اختصاصی براساس نوع و میزان محتوای آموزشی مشخص می‌گردد. مدت و محتوای دوره با پیشنهاد شرکتهای مادر تخصصی یا مراکز آموزشی و تأیید دفتر آموزش وزارت‌نیرو تعیین می‌گردد.

6-4-    ملاک موفقیت در دوره:

       در دروس نظری کسب نمره قبولی از آزمونی که در پایان دوره توسط مراکز مجری به عمل می‌آید و در سایر دروس حسب نظر مجری دوره خواهد بود.

7-4-    نظارت و ارزیابی:

       ارزیابی آموزشی و نظارت بر حسن اجرای دوره‌های شغلی اختصاصی مطابق بند 3 این دستورالعمل توسط دفتر آموزش معاونت تحقیقات و منابع انسانی وزارت‌نیرو با توجه به نظام نامه ارزیابی و سایر دستورالعمل‌های مرتبط که متعاقباً ابلاغ خواهد شد، انجام می‌پذیرد.

8-4-    شناسنامه‌های آموزشی:

       فرم خام شناسنامه آموزشی کارکنان وزارت‌نیرو که شامل اطلاعات پرسنلی کارکنان، عناوین دوره‌های آموزشی، عناوین پیشنهادهای جدید، ابتکارات، تألیفات و ترجمه‌ها و ... بوده پیوست می‌باشد (پیوست شماره 1). اطلاعات این شناسنامه مبنای صدور گواهینامه‌های مندرج در این نظام خواهد بود.

9-4-    گواهینامه‌های آموزشی:

       گواهینامه‌های آموزشی در این نظام شامل دو نوع به شرح ذیل می‌باشند:

1-11-4- گواهینامه‌ای که در پایان هر یک از دوره‌ها یا پودمانهای آموزشی کوتاه‌مدت به شرکت کنندگانی که در آزمون آن دوره یا پودمان موفق شده‌اند، اعطا می‌گردد. این گواهینامه توسط مراکز آموزشی که دوره یا پودمان آموزشی را برگزار می‌کنند به فراگیران اعطا گردیده و به گواهینامه نوع اول موسوم است.

2-11-4- گواهینامه‌ای که از نظر استخدامی با یکی از مقاطع تحصیلی همتراز می‌گردد و به گواهینامه‌ای اطلاق می‌شود که فرد پس از طی مجموعه‌ای از دوره‌ها یا پودمانهای آموزشی مرتبط با در نظر گرفتن حد نصاب ساعت آموزشی مورد نیاز و پس از بررسی و تأیید دفتر آموزش معاونت تحقیقات و منابع انسانی وزارت‌نیرو و مراجع ذیصلاح به فراگیران اعطا می‌گردد. این گواهینامه‌ها نوع دوم موسوم است شامل انواع ذیل است:

1-2-9-4-     گواهینامه مهارتی:

       این گواهینامه به آن دسته از آموزشهایی تعلق می‌گیرد که عمدتاً معطوف به فعالیتهای علمی - عملی بوده و به منظور ارتقاء سطح توانمدیهای حرفه‌ای کارکنان برگزار می‌شود و شامل کلیه دوره‌های آموزشی مقاطع کاردانی غیر رسمی وزارت‌نیرو، طرحهای رشد و ارتقاء تکنیسینی و کمک کارشناسی وزارت‌نیرو نیز می‌باشد.

2-2-9-4-     گواهینامه تخصصی:

       این گواهینامه به آن دسته از آموزشهایی تعلق می‌گیرد که عمدتاً معطوف به اصول و مبانی نظری و تخصصی شغل بوده و نیازهای تخصصی و نظری مشاغل را برآورده می‌سازد. برنامه آموزشی این دوره‌ها متعاقباً اعلام می‌گردد و شامل کلیه دوره‌های آموزشی مقاطع کاردانی و کارشناسی غیر رسمی، دوره‌های اختصاصی وزارت‌نیرو و همچنین طرح رشد و ارتقاء جهت فوق دیپلم‌ها است که مطابق ضوابط مراجع ذیربط به صورت پودمان برنامه‌ریزی و تنظیم شده و در طول خدمت کارکنان ارائه می‌شود.  

3-2-9-4-     گواهینامه تخصصی و پژوهشی:

       این گواهینامه به آن دسته از آموزشهایی تعلق می‌گیرد که علاوه بر توجه به اصول و مبانی نظری و عملی مشاغل، اصول و مبانی پژوهش در مشاغل را نیز به فراگیران آموزش می‌دهد.

       در این راستا کلیه برنامه‌های آموزشی کارشناسی ارشد بلندمدت غیر رسمی، طرحهای رد و ارتقاء کارشناسی و دوره‌های اختصاصی در این قالب قابل اجراء می‌باشند.

10-4-    ساز و کار اخذ گواهینامه:

1-10-4- گواهینامه مهارتی:

شرایط لازم برای اخذ گواهینامه مهارتی:

الف) دارا بودن مدرک تحصیلی دیپلم متوسطه

ب)  طی 1200 ساعت آموزش بطوریکه حداقل 3/2 آموزشها در زمینه آموزشهای شغلی باشد. 

2-10-4- گواهینامه تخصصی:

شرایط لازم برای اخذ گواهینامه تخصصی:

الف) دارا بودن مدرک تحصیلی کاردانی (فوق دیپلم)

ب)  طی 1000 ساعت آموزش بطوریکه حداقل 4/3 آموزشها در زمینه آموزشهای شغلی اختصاصی یا بهبود مدیریت باشد. 

3-10-4- گواهینامه تخصصی - پژوهشی:

شرایط لازم برای اخذ گواهینامه‌های تخصصی - پژوهشی:

الف) دارا بودن مدرک تحصیلی کارشناسی (لیسانس)

ب)  طی 800 ساعت آموزش بطوریکه حداقل 4/3 آموزشها در زمینه آموزشهای شغلی اختصاصی یا بهبود مدیریت باشد.

ج)  انجام یک طرح تحقیقی در زمینه شغل مورد تصدی معادل 100 ساعت آموزش

تبصره 1:  ارائه پیشنهادهای جدید، ابتکارات و تألیف و ترجمه کتب و مقالات و هرگونه کار پژوهشی که موجب افزایش بهره‌وری کار و بهبود عملکرد فردی و سازمانی گردد. حداکثر می‌تواند معادل 200 ساعت آموزش در صدور گواهینامه‌های موضوع ماده 10-4 برای فرد در نظر گرفته شود. ضوابط ذیربط به همراه ضوابط مربوط به نحوه صدور گواهینامه‌ها توسط دفتر آموزش معاونت تحقیقات و منابع انسانی متعاقباً اعلام خواهد شد.

11-4-    سازوکار انگیزشی:

1-11-4- برخورداری از یک ماه حقوق و فوق‌العاده شغل به ازای طی هر 176 ساعت آموزش (به استناد تصویبنامه شماره 31337/ت23511هـ مورخ 19/7/1379 هیأت وزیران) از مزایای استفاده از این نظام خواهد بود. استفاده از این مزایا فقط یک بار در سال مجاز است و اگر شاغل بیش از 176 ساعت را در یک سال طی کند فقط از یک ماه حقوق و مزایا بهره‌مند می‌شود و چنانچه مجموع دوره‌های طی شده در طول چند سال (بیش از یکسال) به 176 ساعت برسد می‌تواند در زمان رسیدن به این حد نصاب از مزایای مذکور بهره‌مند شود.

2-11-4- برخورداری از یکسال تعجیل در ارتقاء رتبه، به ازاء هر 176 ساعت آموزش (به استناد بخشنامه شماره 29808/4.ط مورخ 29/2/1381 موضوع ابلاغ مصوبه جلسه مورخ 26/1/1381 شورای امور اداری و استخدامی کشور و بخشنامه شماره 82025/4.ط مورخ 8/5/1381 معاونت امور مدیریت و منابع انسانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور) از مزایای دیگر استفاده از این نظام خواهد بود.

3-11-4- با دارندگان گواهینامه‌های مهارتی، تخصصی و تخصصی پژوهشی که کلیه الزامات این نظام را رعایت نموده و گواهی آنها به تأیید مراجع ذیصلاح رسیده باشد از نظر ارتقاء رتبه و سایر مزایای استخدامی مترتب، به ترتیب مشابه دارندگان مدارک تحصیلی کاردانی، کارشناسی و کارشناسی‌ارشد (فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس) رفتار می‌گردد و در این حالت موضوع تعجیل منتفی می‌گردد. با ابلاغ این نظام برگزاری و شرکت در هرگونه دوره بلندمدت با مدارک داخلی یا معادل خارج از این نظام ممنوع می‌باشد.

تبصره 2: اعطای همزمان یک سال تعجیل در رتبه و یک ماه حقوق و فوق‌العاده شغل در ازای طی هر 176 ساعت آموزش مصوب، هر سال فقط یک بار امکان‌پذیر می‌باشد.

تبصره 3: هر کدام از کارکنان وزارت‌نیرو در طول خدمت می‌توانند صرفاً یکی از گواهینامه‌های فوق‌الذکر را دریافت و در یک سطح تحصیلی بالاتر همتراز شوند.

تبصره 4: کلیه امتیازات آموزشی قبلی، ملحوظ شده در نظام پرداخت حقوق و مزایای کارکنان، کمافی‌السابق برقرار بوده و اعطای آن مغایر با ماده 11-4 نمی‌باشد.

                                                            حبیب‌اله بیطرف

                                                                وزیر نیرو